Câu hỏi: Công ty được CPH năm 2010 với giá trị VNN là 31,823 tỷ đồng (tương ứng 97,03% VĐL). Giá trị lợi thế đối với mảnh đất 13.312 m2 thuê trả tiền hằng năm để làm bến xe và trụ sở Công ty đã được tính vào giá trị doanh nghiệp là 27.901.509.643 đồng theo quy định tại Nghị định 109/2007/NĐ-CP ngày 26/6/2007 của Chính phủ và Thông tư số 146/2007/TT-BTC ngày 06/12/2007 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện một số vấn đề tài chính khi thực hiện chuyển doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thành Công ty cổ phần (CTCP). Ngày 16/10/2020, Công ty có văn bản số 107/CV-HĐQT gửi Bộ Tài chính về việc hướng dẫn giảm phần vốn nhà nước đầu tư tại Công ty tương ứng với giá trị lợi thế vị trí địa lý đã tính vào phần vốn nhà nước khi cổ phần hóa theo quy định tại Thông tư số 127/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính và Nghị định số 189/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Ngày 15/01/2020 Bộ Tài chính trả lời tại công văn số 536/BTC-TCDN với nội dung sau: + Căn cứ Điều 49 Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2016: “Thông tư số 127/2014/TT-BTC ngày 05/9/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp khi thực hiện chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành CTCP trên cơ sở Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011 và Nghị định số 189/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ hiện nay đã hết hiệu lực thi hành. + Việc đề nghị giảm phần vốn nhà nước đầu tư tại CTCP Bến xe Kon Tum tương ứng với giá trị địa lý đã tính vào phần vốn nhà nước là không có cơ sở pháp lý thực hiện. + Đề nghị CTCP Bến xe Kon Tum rà soát tình hình việc thực hiện việc khấu trừ giá trị lợi thế vị trí địa lý từ khi cổ phần hóa đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật, báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu phối hợp với UBND tỉnh Kon Tum để thực hiện. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền thì căn cứ vào quy định tại Khoản 3 Điều 48 Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2016 của Chính phủ đề xuất phương án xử lý báo cáo Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.”. Theo Nghị định 140/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 126/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 30/11/2020. Khoản 3, Điều 48 được sửa đổi, bổ sung như sau: “3. Các doanh nghiệp đã cổ phần hóa trước ngày Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18 tháng 7 năm 2011 của Chính phủ có hiệu lực thi hành có giá trị lợi thế vị trí địa lý đất thuê đã tính vào giá trị doanh nghiệp và hạch toán tăng phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhưng chưa thực hiện phân bổ hết vào chi phí sản xuất kinh doanh và chưa thực hiện khấu trừ hết vào tiền thuê đất, công ty cổ phần thực hiện phân bổ giá trị lợi thế vị trí địa lý đất thuê còn lại vào chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian tối đa không quá 03 năm kể từ ngày Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30 tháng 11 năm 2020 của Chính phủ có hiệu lực thi hành. Mức phân bổ hàng năm không dẫn tới kết quả sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần bị lỗ. Sau thời hạn 03 năm , công ty cổ phần tiếp tục phân bổ vào chi phí phần giá trị còn lại (nếu có) và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Công ty cổ phần có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất theo dúng quy định của pháp luật về đất đai.” Theo đó công ty đã có kế hoạch phân bổ: + Từ năm 2020-2023: được tính vào chi phí thuế và không được làm lợi nhuận trước thuế âm. Giá trị phân bổ là 20% lợi nhuận trước thuế. Trong trường hợp lợi nhuận âm sẽ không thực hiện phân bổ + Từ năm 2024: không tính vào thuế, phân bổ hết số tiền còn lại. Việc Công ty chúng tôi thực hiện phân bổ như nội dung nêu trên có đúng theo quy định pháp luật hiện hành hay không, và với phần vốn Nhà nước chiếm 99% việc phân bổ như vậy có được xem là làm thất thoái vốn nhà nước hay không? Kính mong Bộ Tài chính xem xét trả lời để chúng tôi có cơ sở để có phương án thực hiện.
Trả lời: Tại điểm b khoản 24 Điều 1 Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30/11/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp nhà nước và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần; Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp và Nghị định số 32/2018/NĐ-CP ngày 08/3/2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP quy định:
“24. Điều 48 được sửa đổi, bổ sung như sau:
b) Khoản 3 được sửa đổi như sau:
“3. Các doanh nghiệp đã cổ phần hóa trước ngày Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18 tháng 7 năm 2011 của Chính phủ có hiệu lực thi hành có giá trị lợi thế vị trí địa lý đất thuê đã tính vào giá trị doanh nghiệp và hạch toán tăng phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhưng chưa thực hiện phân bổ hết vào chi phí sản xuất kinh doanh và chưa thực hiện khấu trừ hết vào tiền thuê đất, công ty cổ phần thực hiện phân bổ giá trị lợi thế vị trí địa lý đất thuê còn lại vào chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian tối đa không quá 03 năm kể từ ngày Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30 tháng 11 năm 2020 của Chính phủ có hiệu lực thi hành. Mức phân bổ hàng năm không dẫn tới kết quả sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần bị lỗ. Sau thời hạn 03 năm, công ty cổ phần tiếp tục phân bổ vào chi phí phần giá trị còn lại (nếu có) và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Công ty cổ phần có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất theo đúng quy định của pháp luật về đất đai.”.
Đề nghị Độc giả rà soát tình hình xử lý giá trị lợi thế vị trí địa lý từ khi cổ phần hóa, nghiên cứu để thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
