Bán quyền công dân: một giải pháp đôi bên cùng có lợi

Hộ chiếu để đảm bảo sự tiện nghi

Đề nghị quyền công dân để đổi lại sự đầu tư là việc đôi bên cùng có lợi đối với một vài quốc gia nhỏ.

"Bạn có phải là công dân toàn cầu? Hãy để chúng tôi giúp bạn trở thành công dân thế giới". Bạn có lẽ đã từng xem qua quảng cáo như vậy trong một tạp chí trên chuyến bay được thiết kế để thu hút hành khách tầng lớp hạng thương gia, chủ yếu là từ các nền kinh tế kém phát triển, họ có được một hộ chiếu mà có thể dễ dàng nhập cảnh tại biên giới ở điểm đến tiếp theo. Toàn bộ ngành công nghiệp mới về cư trú và kế hoạch quyền công dân đã nổi lên trong vài năm qua, phục vụ cho một số lượng nhỏ nhưng số lượng các cá nhân giàu có quan tâm đến việc có được các đặc quyền đi lại miễn thị thực hoặc quyền cư trú ở khắp các nước phát triển đang tăng lên nhanh chóng. Điều này để đổi lấy một khoản đầu tư tài chính đáng kể.

Một hiện tượng đang phổ biến

Sự tăng trưởng nhanh chóng các tài sản tư nhân, đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường mới nổi, đã dẫn đến một sự gia tăng đáng kể trong những người giàu có mà họ quan tâm nhiều hơn đến sự di chuyển toàn cầu và trở ngại đi lại ít gây ra bởi các hạn chế thị thực. Mà các hạn chế thị thực này ngày càng trở nên nặng nề sau khi các cuộc tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Điều này nhắc nhở một sự gia tăng gần đây của cái gọi là quyền công dân- việc đầu tư hoặc các chương trình di dân kinh tế, điều này mang lại con người giá trị kết nối cao từ các quốc gia có nền kinh tế đang phát triển hoặc mới nổi để có được hộ chiếu một cách hợp pháp nhằm tạo điều kiện cho du lịch quốc tế. Trong việc trao đổi, các nước quản lý những chương trình như vậy nhận được một khoản đầu tư tài chính đáng kể trong nền kinh tế trong nước. Cũng đóng góp vào sự tăng trưởng nhanh chóng của các chương trình đó là việc theo đuổi những nơi cư trú an toàn về chính trị và kinh tế trong tình hình chính trị đang xấu đi và trong bối cảnh gia tăng mối quan tâm an ninh. Điều cân nhắc khác bao gồm bất động sản và kế hoạch thuế.

Chương trình công dân kinh tế được quản lý bởi một số lượng ngày càng tăng của các nước nhỏ trong vùng biển Caribbean và Châu Âu. Điều hấp dẫn chính của họ là họ trao quyền công dân với việc tối thiểu hóa để không có yêu cầu về luật cư trú. Dominica, St. Kitts và Nevis và một số quốc đảo Thái Bình Dương đã có những chương trình như vậy trong nhiều năm: chương trình St. Kitts và Nevis trở lại vào năm 1984. Gần đây, một số chương trình mới đã được giới thiệu hoặc hồi sinh, bao gồm cả Antigua và Barbuda, Grenada và Malta với St. Lucia bổ sung gần đây nhất vào danh sách. Trong khi một số chương trình này đã được diễn ra trong nhiều năm qua, họ chỉ vừa mới nhìn thấy một sự gia tăng đáng kể trong các ứng viên với sự gia tăng tương ứng trong dòng vốn.

Tương tự như vậy, các chương trình cư trú kinh tế đã được đưa ra gần đây trên một phạm vi rộng của (thường lớn hơn nhiều) quốc gia Châu Âu, bao gồm Bulgaria, Pháp, Hungary, Ireland, Hà Lan, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha. Gần một nửa số quốc gia thành viên EU bây giờ đã có một lộ trình đầu tư nhập cư chuyên dụng. Còn được gọi là chương trình visa vàng, những thỏa thuận được trao cho các nhà đầu tư về quyền cư trú và quyền đi vào tất cả 26 quốc gia vùng Schengen. Các quốc gia này đã đồng ý cho phép các công dân di chuyển tự do qua biên giới của mình, trong khi áp đặt các yêu cầu cư trú tối thiểu (xem bảng). Mặc dù các chương trình khác nhau trong đó một người thì trao quốc tịch thường trực trong khi người kia chỉ cung cấp một giấy phép cư trú, cả hai đều cho phép vào một số lượng lớn các nước với yêu cầu cư trú tối thiểu, bù lại cho một đầu tư đáng kể trong nền kinh tế của họ (xem Bảng 1)

Ngược lại, một số nền kinh tế tiên tiến, chẳng hạn như Canada, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ đã có những chương trình nhập cư dành cho nhà đầu tư từ cuối năm 1980 hoặc đầu năm 1990. Chương trình cung cấp một lộ trình để quyền công dân đổi lấy điều kiện đầu tư cụ thể với yêu cầu cư trú quan trọng. Trong năm 2014, Canada loại bỏ chương trình người đầu tư nhập cư liên bang của mình nhưng các tỉnh Quebec và đảo Prince Edward tiếp tục chạy một chương trình tương tự để mang đến quyền công dân Canada. Và Vương quốc Anh và Hoa Kỳ tiếp tục chạy và mở rộng các chương trình của họ.

Chi phí và thiết kế các chương trình khác nhau giữa các nước nhưng hầu hết liên quan đến một khoản đầu tư lên phía trước, trong công cộng hoặc khu vực tư nhân, kết hợp với lệ phí ứng dụng quan trọng và một số tiền để trang trải chi phí thẩm định. Các chương trình trong vùng biển Caribbean cho phép hoặc là một đóng góp một khoản không hoàn lại lớn tới Kho bạc nhà nước hoặc là cho quỹ phát triển đất nước, trong đó tài trợ đầu tư chiến lược trong nền kinh tế trong nước hoặc đầu tư vào bất động sản (trong đó có thể được bán lại sau một thời gian nắm giữ quy định). Các chương trình khác cung cấp các tùy chọn để đầu tư vào một công cụ tài chính quy đổi, chẳng hạn như chứng khoán chính phủ. Trong Malta, các chương trình đòi hỏi sự đóng góp trong tất cả ba tuyến đường đầu tư.

Kinh tế của công dân

Các dòng vốn sang các nước từ các chương trình này có thể rất có giá trị, với sự ảnh hưởng sâu rộng những tác động kinh tế vĩ mô cho mỗi khu vực gần, đặc biệt đối với các nước nhỏ (xem biểu đồ 2). Dòng vốn cho khu vực công cộng đơn độc ở St Kitts và Nevis, trong đó có các dữ liệu sẵn có nhất, đã tăng lên đến gần 25 phần trăm GDP của năm 2013. Antigua và Barbuda và Dominica cũng đã có các dòng vốn đáng kể. Tại Bồ Đào Nha, dòng vốn theo chương trình thị thực vàng của nước này có thể chiếm bằng 13 phần trăm ước tính tổng dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 2014. Ở Malta, tổng số đóng góp dự kiến cho chính phủ nói chung (bao gồm Quỹ Phát triển và Xã hội quốc gia) từ tất cả các ứng viên tiềm năng được giới hạn ở mức 1.800 có thể đạt tương đương với 40 phần trăm trong năm 2014 trong doanh thu thuế khi tất cả các hộ chiếu được cấp được ban hành.

Tác động kinh tế vĩ mô của chương trình công dân kinh tế phụ thuộc vào thiết kế của chương trình cũng như tầm quan trọng của nguồn vốn và sự quản lý của họ. Tác động quan trọng nhất là trên lĩnh vực thực tế, nơi dòng vốn có thể thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Chương trình với các tùy chọn bất động sản phổ biến tạo ra một dòng vốn tương tự như dòng vốn từ việc đầu tư trực tiếp nước ngoài, việc thúc đẩy công ăn việc làm và tăng trưởng kinh tế. Ở St Kitts và Nevis, dòng vốn vào lĩnh vực bất động sản đang thúc đẩy một sự bùng nổ xây dựng, điều này đã kéo nền kinh tế ra khỏi bốn năm suy thoái kinh tế - đến một tỷ lệ tăng trưởng 6% vào năm 2013 và năm 2014, một trong những tỉ lệ cao nhất phía Tây bán cầu. Sự gia tăng nhanh chóng trong giấy phép cư trú visa vàng cho phép ở Bồ Đào Nha. Bồ Đào Nha đã ban hành hơn 2.500 thị thực kể từ khi bắt đầu chương trình trong tháng 10 năm 2012 và cũng ủng hộ thị trường bất động sản, dẫn đến một sự gia tăng đáng kể trong giá bất động sản sang trọng.

Tuy nhiên, một làn sóng đầu tư lớn và nhanh chóng trong lĩnh vực bất động sản có thể dẫn đến tăng tiền lương và giá tài sản tăng nhanh với những hậu quả tiêu cực đối với phần còn lại của nền kinh tế. Và việc mở rộng nhanh chóng trong xây dựng có thể làm xói mòn chất lượng của tài sản mới và cuối cùng làm suy yếu ngành du lịch, vì hầu hết sự phát triển bao gồm (hoặc được thêm thắt cho) các cơ sở lưu trú du lịch.

Hơn nữa, dòng vốn dưới các chương trình này không ổn định và đặc biệt dễ bị dừng đột ngột, điều này làm trầm trọng thêm các lỗ hổng kinh tế vĩ mô ở quốc gia nhỏ. Một sự thay đổi trong chính sách cấp thị thực của một nền kinh tế tiên tiến đột nhiên có thể làm giảm sự hấp dẫn của các chương trình này. Có thể hình dung rằng các nền kinh tế tiên tiến có thể cùng nhau hành động để đình chỉ hoạt động của mình, gây ra sự dừng lại đột ngột. Tăng cạnh tranh từ các chương trình tương tự ở các nước khác hoặc một sự suy giảm trong nhu cầu từ các nước cũng có thể nhanh chóng giảm số lượng các ứng viên

Nếu các dòng tiền được tiết kiệm hơn là chi tiêu thì các dòng tiền từ các chương trình này có thể cải thiện đáng kể hiệu suất tài chính quốc gia. Ở St Kitts và Nevis, thu ngân sách từ các chương trình thúc đẩy sự cân bằng tài chính tổng thể lên đến hơn 12% của GDP trong năm 2013, một trong những con số cao nhất trên thế giới. Nhưng những dòng vốn có thể cũng có mặt thách thức quản lý tài chính đáng kể, tương tự như những người gây ra bởi doanh thu được hưởng lợi từ nguồn tài nguyên thiên nhiên (xem "Chia sẻ Wealth" trong tháng 12 năm 2014 F & D). Doanh thu như vậy có thể dẫn đến áp lực cho chi tiêu chính phủ tăng lên, bao gồm cả tiền lương khu vực công cộng cao hơn, mặc dù doanh thu tiềm ẩn có thể biến động và khó dự báo. Sự gia tăng dẫn đến sự phụ thuộc vào các khoản thu này có thể dẫn đến sự điều chỉnh tài chính mạnh hoặc tăng cấp trong nợ nần, nếu hoặc khi dòng vốn giảm.

Các tài khoản bên ngoài của một nước cũng bị ảnh hưởng đáng kể bởi các nguồn vốn chương trình lớn. Các khoản thu ngân sách có thể cải thiện thâm hụt tài khoản vãng lai của nước này đáng kể vì vậy nếu chúng được tiết kiệm và tài khoản vốn có thể được tăng cường bằng cách chuyển vào quỹ phát triển cùng với sự đầu tư trực tiếp nước ngoài cao hơn. Nhưng chi tiêu trong nước tăng lên là kết quả của việc chi tiêu chính phủ cao hơn và đầu tư sẽ thúc đẩy nhập khẩu một cách đáng kể , đặc biệt là trong nền kinh tế mở nhỏ, bù đắp một số các cải thiện ban đầu của cán cân thanh toán. Rủi ro đối với dự trữ tỷ giá và ngoại tệ cũng bị tăng lên bởi vì các dòng vốn này trở thành một nguồn tài trợ bên ngoài. Ngoài ra, lạm phát gia tăng từ kinh tế quá nóng có thể gây ra tỷ giá thực tế để đánh giá cao, làm giảm khả năng cạnh tranh bên ngoài của quốc gia trong dài hạn.

Dòng vốn chương trình lớn cũng có thể làm tăng tính thanh khoản của ngân hàng, đặc biệt là nếu phần lớn số tiền thu ngân sách được lưu trong hệ thống ngân hàng. Đồng thời, chúng có thể đe dọa sự ổn định tài chính ở các bang nhỏ. Trong khi một số sự gia tăng tính thanh khoản có thể được mong đợi, thì việc tích tụ lớn của tiền gửi chương trình liên quan đến trình bày rủi ro tài chính mới, phản ánh lựa chọn hạn chế và chưa đa dạng của các hệ thống ngân hàng nhỏ trong việc mở rộng tín dụng. Rủi ro đối với sự ổn định tài chính có thể được phóng đại nếu các ngân hàng phải đối mặt tiếp xúc quá nhiều với các lĩnh vực xây dựng và bất động sản đã được tạo nên từ các khoản đầu tư từ các chương trình công dân kinh tế. Trong trường hợp đó, sự sụt giảm mạnh trong luồng chương trình có thể thúc đẩy một sự điều chỉnh giá bất động sản, với những tác động tiêu cực đối với tài sản của các ngân hàng, đặc biệt là nếu giám sát còn yếu.

Một thách thức khác là rủi ro về quản trị và phát triển bền vững.Rủi ro an ninh xuyên biên giới liên quan đến việc mua lại của một hộ chiếu thứ hai có thể sẽ là mối quan tâm chính của các nền kinh tế tiên tiến.Rủi ro về danh tiếng cũng được phóng đại: quản lý yếu kém ở một nước có thể dễ dàng lan sang các nước khác, vì các nền kinh tế tiên tiến ít có khả năng phân biệt giữa chương trình công dân.Ngoài ra, quản trị kém hoặc thiếu tính minh bạch của các chương trình và các luồng bao gồm cả sự vạch trần về số hộ chiếu ban hành không đúng, các khoản thu hộ, và cơ chế quản lý sử dụng tạo ra dòng, có thể tạo nên sự kháng nghị mạnh mẽ của cộng đồng và chính trị, phức tạp, hoặc thậm chí chấm dứt các chương trình này.

Việc loại bỏ những rủi ro

Các quan chức của các nước có thể thực hiện chính sách giảm và kiềm chế rủi ro mà các nền kinh tế nhỏ phải đối mặt từ nguồn vốn chương trình công dân kinh tế của các nền kinh tế lớn, trong khi thừa nhận các nền kinh tế của họ để tận dụng các lợi ích có thể.

Quản lý thận trọng về chi tiêu chính phủ có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các tác động của các dòng vốn này vào nền kinh tế thực, nhưng nó phải được kèm theo bằng việc giám sát và quy định tốc độ của dòng vốn, đặc biệt là khu vực vốn tư nhân.Ví dụ, sự đạt cực đại hàng năm về số lượng sự thi hành hoặc kích thước của các khoản đầu tư sẽ hạn chế dòng chảy của các khoản đầu tư vào lĩnh vực xây dựng một quốc gia.Một khung pháp lý cho thị trường bất động sản sẽ giảm rủi ro và hạn chế tác động có hại của biến động về giá và phân khúc trên thị trường bất động sản trong nước là kết quả của mức tối thiểu đầu tư áp đặt bởi các chương trình này.

Thay đổi thông số quan trọng của chương trình cũng có thể là một cách hiệu quả để chuyển hướng đầu tư sang khu vực công cộng, cho phép các nước tiết kiệm các nguồn tài nguyên để sử dụng trong tương lai và để đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

Tiết kiệm là một đức tính

Những nguồn thu nhập tài chính lớn có xu hướng gây ra sự mở rộng không bền vững trong chi tiêu, khiến cho nền kinh tế trở nên không được đảm bảo nếu dòng chảy lợi nhuận trở nên khô cạn.Do các dòng vốn này có khả năng biến động, chương trình quốc gia và nền kinh tế nhỏ nói riêng, cần phải tạo nên sự hỗ trợ bằng cách tiết kiệm các nguồn vốn và giảm nợ công cho các nơi mà các khoản này đã cao.Quản lý thận trọng của các dòng vốn quốc tịch sẽ cho phép cho một sự gia tăng bền vững trong đầu tư công và cung cấp cái mà các nhà kinh tế học gọi là sử dụng ngược chu kỳ, chi tiêu trong thời kì xấu và đưa va viện trợ khi đối mặt với thảm họa thiên nhiên.Như trong các nền kinh tế giàu tài nguyên, quản lý dòng vốn lớn và lâu bền được thực hiện tốt nhất bởi một quỹ thịnh vượng. Điều này sẽ giúp đối phó với những biến động trong doanh thu của chương trình và tạo ra sự ổn định cho các tác động đến nền kinh tế, có thể cũng cung cấp phạm vi cho việc chuyển giao giữa các thế hệ.

Trong mọi trường hợp, tất cả doanh thu tài chính từ chương trình công dân kinh tế, cho dù phí ứng dụng hoặc đóng góp vào quỹ phát triển, nên được chuyển qua ngân sách của nước này cho phép đánh giá đúng đắn của chính sách tài khoá và tránh các hậu quả trong việc thực hiện chính sách tài khóa.Đặc biệt, các quỹ phát triển được tài trợ bởi chương trình công dân kinh tế nên có vai trò của họ đúng quy định, các hoạt động và các khoản đầu tư của họ nên được tích hợp đầy đủ vào ngân sách.

Quản lý có hiệu quả các nguồn vốn, kết hợp với quản lý tài chính thận trọng, cũng sẽ làm giảm rủi ro cho các khu vực bên ngoài, bởi có chứa mở rộng nhập khẩu, hạn chế việc tăng lương và tỷ giá hối đoái thực và tích lũy quốc tế dự trữ để phục vụ như một bước đi phụ trong trường hợp của sự sụt giảm mạnh trong doanh thu của chương trình.Sự tăng cường giám sát ngành ngân hàng cũng là điều cần thiết để làm giảm nhẹ rủi ro phát sinh từ những dòng chảy nhanh chóng tràn vào hệ thống tài chính. khi đạt cực đại về sự tăng trưởng tín dụng, hạn chế cho vay ngoại tệ, hoặc yêu cầu về vốn chỉ đơn giản là yêu cầu chặt chẽ hơn có thể cần thiết để làm giảm dòng chảy chu kì của tín dụng.

Quản lí danh tiếng

Chương trình bảo vệ quyền kinh tế của công dân cũng có thể là thử thách lớn nhất. Một quá trình thẩm định nghiêm ngặt về sự thi hành của công dân là điều cần thiết để loại trừ tính toàn vẹn và rủi ro an ninh nghiêm trọng.Và một khuôn khổ toàn diện là điều cần thiết để ngăn chặn việc sử dụng các lựa chọn đầu tư làm các tuyến đường cho hoạt động rửa tiền và hoạt động tội phạm tài chính.Biện pháp bảo vệ như vậy là không thể thiếu cho sự thành công của chương trình công dân kinh tế.Một mức độ cao của tính minh bạch liên quan đến sự thi hành chương trình công dân kinh tế sẽ tiếp tục nâng cao uy tín và sự bền vững của chương trình.Điều này có thể bao gồm một danh sách công khai của người dân mới được nhập tịch.Tuân thủ các hướng dẫn quốc tế về tính minh bạch và trao đổi thông tin về thuế sẽ làm giảm tỷ lệ mắc các chương trình sử dụng sai mục đích trốn thuế hoặc các hoạt động bất hợp pháp khác và giảm thiểu nguy cơ áp lực quốc tế bất lợi.Các quốc gia có chương trình tương tự cũng nên hợp tác với nhau và với các nước đối tác có liên quan để nâng cao giám sát và đảm bảo rằng sự thi hành đáng ngạc nhiên đã được diễn ra.

Hơn nữa, để tạo nên các sự tụ họp cần thiết của cộng đồng nhằm hỗ trợ cho các chương trình này, các lợi ích kinh tế sẽ cộng dồn vào các quốc gia như một toàn thể.Chúng nên được xem như là một nguồn tài nguyên quốc gia mà có thể không được tái tạo nếu những mặt tốt của quốc gia đang bị hoen ố bởi quản lý tồi.Một khuôn khổ rõ ràng và minh bạch cho việc quản lý các nguồn lực cần thiết, bao gồm một khung trách nhiệm rõ ràng với sự giám sát và kiểm toán tài chính định kỳ.Thông tin về số lượng người được cấp quốc tịch và số lượng doanh thu thu được, bao gồm cả việc sử dụng nó và số tiền lưu lại, chi tiêu, và có vốn đầu tư nên được công bố công khai.

Những ảnh hưởng ngày càng đáng ngạc nhiên của toàn cầu hóa đã tạo ra một xu hướng mới theo đó hộ chiếu có thể mang theo một thẻ giá.Chương trình công dân kinh tế tạo điều kiện đi lại cho công dân của các nước đang phát triển và nền kinh tế đối mặt với sự hạn chế đi lại ngày càng gắt gao và là một điều khác thường đối với một số quốc gia, đặc biệt là các quốc gia nhỏ, để tăng doanh thu, thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy tăng trưởng.Đảm bảo cho các chương trình này không bị gián đoạn dưới những nỗ lực để đảm bảo tính toàn vẹn của chúng, và những mối quan tâm an ninh và tính minh bạch tài chính của các nền kinh tế tiên tiến phải được giải quyết theo thẩm quyền.Các tiếu bang cung cấp các chương trình này phải phát triển các khuôn khổ kinh tế vĩ mô để đối phó với sự biến động tiềm năng và tác động lạm phát của các dòng vốn, bằng cách tiết kiệm phần lớn trong số chúng ưu tiên cho đầu tư trong tương lai và từng bước và điều tiết dòng chảy của vốn này vào khu vực tư nhân.

 

Dịch bởi: hongnhung, thuthao

 

Tin khác