Hỏi:
Bà Phạm Thị Lan (Đồng Tháp) sinh năm 1970, làm việc và đóng BHXH liên tục từ năm 1992 đến nay. Bà Lan có thể đăng ký nghỉ hưu trước tuổi vào năm 2020 (tròn 50 tuổi và có 28 năm đóng BHXH) được không? Nếu được thì chế độ hưu trí của bà thế nào? Nếu không thì bà phải tiếp tục công tác hay có chế độ nào khác để vận dụng?
Trả lời:
Điểm a, Khoản 1, Điều 55 Luật BHXH số 58/2014/QH13 quy định về điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động như sau:
Người lao động khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Từ ngày 1/1/2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động 61% trở lên.
Điểm b, Khoản 2, Điều 56 Luật BHXH quy định mức lương hưu hàng tháng thì lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 trở đi, tỷ lệ lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Tại Khoản 3, Điều 56 Luật BHXH quy định mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật BHXH được tính như quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 56, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.
Theo Khoản 2, Điều 18 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29/12/2015 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định thời điểm đủ điều kiện về tuổi đời hưởng lương hưu đối với trường hợp không xác định được ngày sinh, tháng sinh (chỉ có năm sinh) là ngày 1 tháng 1 của năm liền kề sau năm người lao động đủ điều kiện về tuổi đời hưởng lương hưu.
Đối chiếu các quy định trên, trường hợp bà Phạm Thị Lan, theo bà thông tin đến năm 2020 có 28 năm tham gia BHXH thì bà đủ điều kiện về thời gian tham gia BHXH. Do bà chỉ có năm sinh nên đến tháng 1/2021 thì bà mới đủ 50 tuổi. Khi đó, nếu bà Lan có nguyện vọng nghỉ hưu thì có thể đề nghị Hội đồng Giám định Y khoa giám định mức suy giảm khả năng lao động và kết quả bà bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên mới đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo quy định, nhưng mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định sẽ bị giảm trừ 2%.
Trong trường hợp không đủ điều kiện như trên, bà Lan có thể tiếp tục công tác hoặc có thể nghỉ việc bảo lưu thời gian đóng BHXH cho đến khi bà đủ 55 tuổi, khi đó bà sẽ được hưởng chế độ hưu trí theo quy định.
